Zeewolde 40 jaar (Deel 11): Adviescommissie: de voorloper van de gemeenteraad

Voorafgaand aan de gemeenteraad van 1984 kende Zeewolde een adviescommissie. De commissie, die voor het eerst werd geïnstalleerd op donderdag 17 januari 1980, was bedoeld als een soort bijstandsorgaan voor landdrost Han Lammers en de adviesraad van het Openbaar Lichaam Zuidelijke IJsselmeerpolders (ZIJP). 

Drie bewoners van het grote buitengebied mochten zodoende meedenken en -praten over wat er in de toekomst allemaal moest gebeuren met en in Zeewolde: Jaap Burger (1928-2009) van de Sternweg, Coba Garretsen-Hesselink (1933-2021) van het Lepelaarpad en Leo Vollebregt (1947) van de Roerdompweg. Onderwerpen die bij de vergaderingen aan de orde kwamen, waren onder meer onderwijs (wanneer komt er een school?), openbaar vervoer en toeristenbelasting. Ook de gemeentegrenzen kwamen ter sprake. Zo werd er lang gesteggeld over de ‘Zuidlob’. Almere zou dit gebied ook wel willen hebben. Vogelweg en de wegen aan beide zijden ervan (Ooievaarsweg, Lepelaarweg enz) vielen oorspronkelijk nog onder Lelystad (wat altijd zichtbaar bleef aan de omgekeerde nummering). Pas bij de gemeentewording in 1984 gingen deze wegen over naar de nieuwe gemeente Zeewolde. De bewoners mochten daarom ook niet meestemmen bij de verkiezingen voor de adviescommissie in 1982. 

Verkiezingen van 1982

Woensdag 17 februari 1982 waren de eerste ‘democratische’ verkiezingen voor de adviescommissie. De toekomstige gemeente Zeewolde telde op dat moment zo’n 500 bewoners. Van de 289 kiesgerechtigden brachten er 271 hun stem uit (93,8 procent). Het CDA (dat landelijk in 1980 was opgericht na een fusie van KVP, ARP en CHU) behaalde 43,9 procent van de stemmen, hetgeen goed was voor vier zetels. De VVD volgde op enige afstand met een percentage van 29,9 (drie zetels). Progressief Zeewolde (een plaatselijk samenwerkingsverband van PvdA en D’66) behaalde met 14,4 procent één zetel, net als de RPF dat 11,8 procent scoorde. Uit de commissie werd een tweehoofdig dagelijks bestuur (de adviesraad) gevormd, bestaande uit de heren Jan van Dongen (1935-2000) van het CDA en Jan Miedema (1924-2001) van de VVD. Van Dongen woonde aan de Pluvierenweg, Miedema aan de Sternweg. Commissie en raad werden geïnstalleerd op donderdag 11 maart 1982. De gemeentewording van Almere per 1 januari 1984 was op dat moment al wel bekend, voor Zeewolde was de bestuursvorm nog niet vastgesteld. Op vrijdag 21 januari 1983 besliste de Raad van State dat ook Zeewolde per genoemde datum een zelfstandige gemeente zou worden. 

Verkiezingen van 1983

Het was hierom dat Zeewolde en Almere, de twee aanstaande gemeenten van Zuidelijk Flevoland, op woensdag 21 september 1983 opnieuw naar de stembus gingen. Zeewolde telde op deze datum 463 kiesgerechtigden, 427 van hen (92,22 procent) brachten daadwerkelijk hun stem uit. Het CDA behaalde exact 200 stemmen (46,84 procent), goed voor vijf zetels, de VVD 142 (33,26 procent; vier zetels), Progressief Zeewolde 43 (10,07 procent; één zetel) en de (christelijke) combinatie RPF/GPV/SGP 42 (9,84 procent; één zetel). 

Eerste gemeenteraad

De gekozenen werden op 2 januari 1984 geïnstalleerd als de eerste gemeenteraad van Zeewolde. Voor het CDA ging het om de eerder genoemde Jan van Dongen (tevens wethouder), Gilles Geschiere (1945) van de RCN, Teun Schouten (1941) van de Baardmeesweg, Hilly Nieuwenhuis-Polling (1943) van het Erkemederpad en Sjef Mulders (1931-2018) van de Sterappellaan. Bij de VVD werden Jaap Burger (eerder adviescommissielid, tevens wethouder) van de Sternweg, Jansje Schuringa (1948) van de Roerdompweg, Bert Schutrops (1946) van het Holkerpad en Jaap Groenhof (1935-2006) van de Lepelaarweg gekozen. Voor Progressief Zeewolde trad Ans de Vreeze-Handgraaf (1924-2011) van de Flediteweg toe tot de komende gemeenteraad, voor de combinatie RPF/GPV/SGP Berend Huygen (1938-2011) van de Schollevaarweg. 

De verkiezingen in Zeewolde haalden niet de voorpagina’s van de landelijke kranten. Die van Almere wel. De extreemrechtse Centrumpartij van de omstreden Hans Janmaat (1934-2002) werd er met twee zetels na de PvdA en VVD de derde partij van de nieuwe gemeente en dat schokte menigeen in het Nederland van die tijd toch wel.

Bijschrift - Credit