“Zonnepanelen zijn niet vriendelijk voor de portemonnee”

ZEEWOLDE — Zeewoldenaar Auke van den Hoek deed, z’n energienota doorrekenend, een verontrustende ontdekking: onder aan de streep leveren zonnepanelen op je dak momenteel niets op, althans niet financieel. Zijn rekenvoorbeelden gaan over de energiebalans tussen afnemen en terugleveren, zoals die voor een gemiddelde woning en gemiddeld gebruik van toepassing is. In die voorbeelden laten de salderingsregelingen van vrijwel alle leveranciers de argeloze panelenbezitter uiteindelijk met een negatief saldo zitten, terwijl ‘terugleveren’ zo lucratief klinkt. Hoe kan dat?

Probleem
Van den Hoek laat met een Powerpoint-presentatie zien hoe het in elkaar zit. ‘Energiestromen’ heet het, met als ondertitel ‘Uitleg saldering energieproductie’. Met alles is rekening gehouden, te beginnen met de drie incasserende partijen: de leverancier, de netbeheerder en de fiscus. Verder zijn er factoren als dag- en nachtverbruik, het laatste gekoppeld aan dalurentarieven, en ook de opmerkelijke verschillen in teruglevertarief zijn meegenomen.

(Tekst loopt door onder de afbeelding)

Totaalbeeld energiestromen - Eigen afbeelding

Zo ontstaat een totaalplaatje van de energiebalans, in eerste instantie berekend vanuit een contract met Essent als leverancier. 

Rekenvoorbeeld Essent - Eigen afbeelding

Daarnaast is ook Eneco ‘uitgerekend’. “Iedereen is behoorlijk geschrokken van Eneco’s laatste drastische stap”, aldus Van den Hoek. “Elke aan Eneco teruggeleverde Kwh levert nu nog maar 9 cent op, in plaats van 65 cent. Dat hakt erin!” Het rekenmodel laat zien dat ook bij een ‘redelijk’ bedrag per teruggeleverde Kwh de consument op jaarbasis ruim honderd euro in de min gaat, terwijl dat bij Eneco neerkomt op bijna 2000 euro. 

(Tekst loopt door onder de afbeelding)

Rekenvoorbeeld Eneco - Eigen afbeelding

“Ik houd mijn bevindingen graag voor andere en betere, maar ik vrees dat dit voor veel particuliere panelenbezitters een realiteit is die niet snel gaat veranderen. Maar: tot zover het probleem, nu de oplossing!”

Oplossing
“Niet terugleveren die zelf opgewekte energie”, gaat Van den Hoek enthousiast verder, “maar opslaan en zelf verkopen, tegen een zelf vastgesteld tarief.” Klinkt leuk, maar kan dat, in je eentje? “Niet of nauwelijks”, zegt hij heel beslist, “maar bundel je op een slimme manier de krachten, dan liggen er prachtige kansen!” Hij blijkt al uitvoerig de mogelijkheden te hebben verkend om te komen tot oprichting van een energie-coöperatie die op relatief forse schaal energie gaat opslaan in accu’s. “Containerformaat, in die richting moet je denken. Heb je daarvan een stuk of vier staan, dan ben je samen, als leden van de coöperatie, leverancier geworden en bepaal je zelf hoe en aan wie je levert. Dat kan je dan óók met een sociaal gezicht doen: mensen die hun energierekening nauwelijks kunnen betalen een eind tegemoet komen, bijvoorbeeld. Dat zou me een lief ding waard zijn; voor mij zit daar een niet onbelangrijke drijfveer.” Contacten met een vergelijkbare coöperatie, de Energiecoöperatie Midden Betuwe, leveren aanvullende expertise op en sterken Van den Hoek in de mening dat het plan zeker levensvatbaar is. “Maar de realiteit is toch weerbarstig, zoals zo vaak…”

Van den Hoek stapte met zijn plan naar de gemeente. “Beleidsmedewerkers waren lovend, gaven hoog op van ‘burgerparticipatie’, en boden zelfs hulp aan bij het zoeken naar en aanboren van subsidiekanalen. Dat geeft de burger moed, maar dan komt het: de overheid, in dit geval de provinciale overheid in de rol van subsidieverstrekker, (er-)kent de coöperatie niet als in aanmerking komende rechtsvorm. Ook bij andere mogelijke subsidieverstrekkers liep ik daarop vast. Statuten liggen klaar, gemeente wil meewerken, maar er is aanloopkapitaal nodig. Dán is een coöperatie kennelijk problematisch, want of het nu de provincie is, of EEF Flevoland, Horizon Flevoland, om een paar te noemen, overal bleef de deur dicht. Bizar, toch?” 

Van den Hoek blijft hoopvol. Op een informatiebijeenkomst kwamen ca. 40 geïnteresseerden af, van wie uiteindelijk een kwart zich bij het initiatief aansloot. “Een goed begin”, zegt van den Hoek, “maar we zijn er nog niet. Nu nog commitment van de overheid. Geen loze woorden maar daden: financiële steun om de doelen te bereiken die de overheid zelf heeft opgesteld in de RES (Regionale Energie Strategie) en in de klimaatnota. Anders gezegd: meer leden, en aanloopkapitaal, dan trekken we het van de grond. Daar gaan we voor.” Geïnteresseerden kunnen contact opnemen via aukevandenhoek@live.nl. Via dat mailadres is ook de volledige Powerpoint-presentatie aan te vragen.