Ds. Elsbeth Gruteke blij met vernieuwde Bijbelvertaling

ZEEWOLDE – Koning Willem Alexander kreeg woensdag 13 oktober in de Grote Kerk te Den Haag het eerste exemplaar uitgereikt van de NBV21. De originele Nieuwe Bijbelvertaling verscheen in 2004, de NBV21 moet worden gezien als een vernieuwde en verbeterde versie. In totaal waren er zo’n 12.000 wijzigingen ten opzichte van de vorige vertaling. Ds. Elsbeth Gruteke, predikant bij de Protestantse Gemeente Zeewolde, is blij met de ‘Bijbel vóór en ván de 21e eeuw’.

Taal van nu

Zelf heeft ds. Elsbeth Gruteke de NBV21 nog niet in huis. “Ik moet nog bedenken welke ik ga aanschaffen”, lacht ze. “Het wordt waarschijnlijk een klein formaat dat ik kan meenemen als ik bij mensen op bezoek ga.” In de Middeleeuwen was de Bijbel nog slechts in het Latijn te lezen en dan ook nog voor een zeer select publiek. De Statenvertaling verscheen in 1637. In 1951 presenteerde het Nederlands Bijbelgenootschap een nieuwe vertaling, gevolgd door die van 2004. In 2010 kwam er vervolgens nog een ‘Herziene Statenvertaling’ uit, terwijl in 2014 de ‘Bijbel in Gewone Taal’ het licht zag. Volgens Gruteke ‘vraagt elke tijd om een eigen vertaling’. “De NBV21 is ook niet een heel nieuwe vertaling, maar de bijwerking van de vorige vertaling. Taal verandert steeds en dan is het fijn als de taal van de Bijbel aansluit bij de taal van nu.” In de vertaling van 2004 werd er bij God gesproken over ‘hij’, in de NBV21 kwam de hoofdletter terug: ‘Hij’. Gruteke is daar wel blij mee. “Eerbied voor God, de Schepper, mag voor mij ook zichtbaar worden in de taal. Ik vind die hoofdletter dan ook een goede zaak.” De herziene vertaling gaat nog niet zover dat God ook ‘Zij’ of ‘Het’ had kunnen zijn. Gruteke snapt de vraag, maar begrijpt ook dat de vertalers hier hun vingers niet aan brandden. “Het zal altijd tot discussie leiden. God overstijgt onze categorieën van mannelijk en vrouwelijk. Dat is voor ons moeilijk te aanvaarden, blijkbaar.”

Verrassend en verfrissend

De Protestantse Gemeente Zeewolde hanteert momenteel de Bijbelvertaling van 2004 nog, maar zal volgens haar predikant in dit opzicht ongetwijfeld met haar tijd meegaan. “We moeten als kerk de nieuwe vertaling nog aanschaffen. Daarna ga ik hem zeker in de eredienst gebruiken.” Voor de een is de Bijbel het woord van God, voor de ander een invloedrijke bundeling van literaire teksten, voor een derde een welkome bron van inspiratie. Gruteke hoopt in ieder geval dat de NBV21 véél mensen zal weten te bereiken. “Zo’n nieuwe vertaling brengt de Bijbel dichterbij. De taal die je kent helpt om de verhalen te begrijpen. Het kan verrassend en verfrissend werken, zo’n nieuwe vertaling. Ik hoop dat het voor veel mensen een nieuwe of hernieuwde kennismaking met de Bijbel zal zijn.” De vernieuwde vertaling is online intussen ook reeds te zien. Vanzelfsprekend nam de Zeewolder predikante, die ook bekend is als presentatrice bij de EO, daar al wel vast een kijkje. “Ik heb meteen gekeken hoe het eerste boek van de Bijbel begint. Daarna zocht ik mijn favoriete gedeelte uit het evangelie van Johannes op, waar Jezus een ontmoeting had met een vrouw.”