Onderzoeksrapport BING zorgt voor verdeeldheid in gemeenteraad

ZEEWOLDE – Het BING-onderzoeksrapport over het besluitvormingstraject ten aanzien van de komst van een zonnepanelenpark in de kop van het Horsterwold heeft voor diepe verdeeldheid in de gemeenteraad gezorgd. Alle fracties onderschreven de conclusies van het rapport, maar gingen daar vervolgens op zeer verschillende wijze mee aan de haal. 

Diep geraakt
De hoofdrolspelers in de ‘integriteits’-kwestie, Erik van de Beld (ChristenUnie) en Rob Smeets (Zeewolde Liberaal), kwamen donderdagavond 4 februari als eerste aan het woord in de speciaal belegde raadsvergadering in The Lux. Van de Beld zei heel blij te zijn dat het rapport van BING (Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten) hem vrij pleitte. “Ik ben verheugd met de uitkomst. Het verrast me niet, want ik weet dat ik me integer opstel.” Wel erkende het CU-raadslid ‘niet handig’ te zijn geweest door bij het raadsdebat op te treden als woordvoerder van zijn fractie. Richting Smeets liet hij weten dat diens integriteitsmelding hem en zijn gezin diep geraakt hadden. “Zou u dit een volgende keer weer zo aanpakken?” vroeg hij hem fijntjes. Smeets wees de suggestie af dat hij aan de bel had getrokken omdat de gemeenteraad een ‘verklaring van geen bezwaar’ tegen de komst van het Zonnewoud had afgegeven en dat hij dit op deze manier nog kon tegenhouden. Wel stipte hij de mogelijke verwevenheid aan van ChristenUnie-wethouder Ewout Suithoff, CU-raadslid Erik van de Beld, CU-ondernemer Thijs van Daalen en de (zakelijke) relatie van ZeewoldeZon en Sunvest. “Ik zou me als raadslid schamen als ik daar niets mee had gedaan”, aldus Smeets. “Daarbij had ik zeven bedenkingen en die zijn vrijwel allemaal overeind gebleven. Het is goed dat het onderzoek heeft plaatsgevonden. Er is nu duidelijkheid over het aanbestedings- en besluitvormingstraject.”

Aannames
Het rapport bracht Ernst Bron (ChristenUnie) terug bij zijn zo vervelend verlopen zomervakantie 2020. “Ik was verbijsterd”, gaf hij klip en klaar aan. “Mijn partij en ik werden in verband gebracht met organisaties waar ik nog nooit van gehoord had. Dit heeft een enorme impact op personen gehad. Waarom heeft Smeets geen hoor en wederhoor toegepast?” Bron verweet Smeets verder dat hij over de rug van ChristenUnie, raadslid Van de Beld en diverse instanties zijn politieke zin door had willen drijven. “Daarbij ging hij af op aannames, die volgens het rapport loos alarm waren.” Ben Sonneveld (Leefbaar Zeewolde) was blij dat BING had geconstateerd dat er geen sprake was geweest van integriteitsschending, belangenverstrengeling of netwerkcorruptie. “Maar het is wel duidelijk dat er dingen mis zijn gegaan. Er had vooraf geen ambtenaar of raadslid in een adviescommissie moeten zitten. Dit was qua beeldvorming niet handig. Hier moeten we als raad lessen uittrekken.” Angela Huckriede (VVD) constateerde dat het bij het besluitvormingsproces ‘op onderdelen anders had gekund’, maar dat er geen strafbare of onoorbare feiten boven tafel waren gekomen. “Maar dat had de burgemeester in zijn rapport in augustus ook al aangegeven. We zijn nu zes maanden en 60.000 euro verder (de kosten van het BING-onderzoek, red.). Door de verdenkingen en verdachtmakingen is de integere perceptie van de hele raad door het slijk gehaald bij het publiek.” Huckriede nam het de fractie van PvdA/GroenLinks met name kwalijk dat zij bij de ‘beschamende raadsvergadering’ van 2 september ‘als een blad aan de boom’ een ‘rechtmatig genomen besluit’ hielpen terugdraaien. Bouwe van der Weide (CDA) sloot zich hierbij aan. “Met dat terugdraaien werd Van de Beld al veroordeeld voor het onderzoek was gestart. Zo kun je niet besturen. Niemand is onfeilbaar. Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen.”

Waarheid ontwijken
Wenda Westerhuis (D66) stelde een ‘open en eerlijk gesprek’ voor tussen raad en college voor over ‘mogelijke grijze gebieden’. “Besluitvorming moet transparant zijn en dat kan alleen als er in vertrouwen en veiligheid wordt gewerkt.” Tevens stak zij Van de Beld nog een hart onder de riem. “We hebben betrokken en bevlogen Zeewoldenaren nodig in de gemeenteraad. Ieder heeft naar eer en geweten gehandeld.” Yvonne van Bruggen (PvdA/GroenLinks) zei diverse keren in het rapport ‘dat was niet zo handig’ en ‘dat was niet zo verstandig’ te hebben gelezen. “Maar wij zeggen gewoon: dit was fout. Dit is iets wat je niet moet willen en te allen tijde willen voorkomen. Het gedrag van de ChristenUnie is slecht voor het politiek imago en dat van onze gemeenteraad.” Van Bruggen laakte ook de betrokkenheid van ondernemer Van Daalen en ZeewoldeZon. “Die speelden een belangrijke rol in het aanbestedingstraject. Er is wel degelijk sprake van verwevenheid en belangenverstrengeling. Het is goed dat dit nu zichtbaar in de openbaarheid is gekomen.” Dat duurzaamheidswethouder Ewout Suithoff (ChristenUnie) zich veel van het besluitvormingstraject niet kon herinneren, bevreemdde Van Bruggen. “Dit is geen geheugenproblematiek, maar de waarheid ontwijken.” In soortgelijke bewoordingen drukte Ruud Visser (BurgerBelang) zich uit. De gemeenteraad had echter afgesproken Suithoffs rol op een ander tijdstip te bespreken. De wethouder was vanwege gezondheidsredenen niet aanwezig bij de vergadering en kon zich dus ook donderdagavond niet verdedigen.