Voedselbank ‘De Kostmand’ viert derde lustrum

ZEEWOLDE – Op 5 december 2006 ging de Zeewolder voedselbank ‘De Kostmand’ als zelfstandige stichting van start. Anno 2021 kijkt het huidige bestuur met oud-voorzitters terug op jaren van opbouw in het ’bestrijden van verborgen armoede’, zoals in de statuten als missie is vermeld. Door omstandigheden werd het geplande vijf-voorzitters-gesprek uiteindelijk een geanimeerd onderhoud met vier van hen, wat niet wegnam dat een zeer compleet beeld van vijftien jaar gepassioneerd non profit-bestuur op tafel kwam.

In een bestek van vijftien jaar vijf voorzitters aan het woord kunnen laten, dat zou kunnen inhouden dat men zich telkens keurig aan de gestelde zittingstermijn van drie jaar heeft gehouden. In werkelijkheid ligt dat anders. Het begon allemaal toen vanuit de Diaconie van de Protestantse gemeente Zeewolde een uitdagend verzoek werd voorgelegd aan voorzitter-van-het-eerste-uur Arie Hoek. Hij vertelt: “In die tijd bestond het ‘brooddelen’ al; overigens nog steeds. Men wilde dat richting een heuse voedselbank uitbouwen, en of ik die kar wilde trekken. Tja, dan komt er heel wat op je af, want dat heeft haken en ogen, en vooral vragen vooraf. Hoeveel behoeftige gezinnen betreft dit, en hoe krijgen we die in beeld? Wat zijn de criteria om voor hulp in aanmerking te komen? En vooral: hoe garanderen we een logistieke aanpak die strijk en zet wekelijks een vaste hoeveelheid voedselpakketten weet te realiseren?” 

Als de aanloophordes zijn genomen wordt eind 2006 de akte getekend, en gaat ‘De Kostmand’ in 2007 voorzichtig van start met zes gezinnen in beeld. “Dat waren er eind dat jaar overigens al dertig!”, gaat Hoek verder, “en dat zegt wel iets. Het punt van ‘wie wel en wie niet’ hanteerden we toen nog losjes en wat vaag, zo van ‘die hebben het niet zo breed, dus’...” Het bleek nadien onvermijdelijk dat er een geleidelijke verschuiving moest gaan plaatsvinden van een diaconale insteek naar een meer sociaal-maatschappelijke. Voorzitters Ineke Veenendaal (2001 – 2015), Marnix Tamse (2016 – 2017) en Jan Klop (2018 – heden) schetsen een beeld van bestuurlijk wel en wee rond aanhaken bij en deels afhankelijk zijn van de landelijke organisatie van voedselbanken, en telkens verschuivende normen en eisen die gestage groei nu eenmaal met zich mee brengt. Tamse: “De beweging van goedbedoelende vrijwilligersorganisatie richting een bedrijf is op een gegeven moment niet tegen te houden. Er worden voedselveiligheidseisen gesteld, we maken kennis met HACCP-normen, al die dingen komen op je af, en je moet er naar handelen.” Klop vult aan: “Zelfs met Arbowetgeving kregen we te maken. Logisch, als je erbij nadenkt, maar toch...” 

De voorzitters concluderen dat vandaag, door alle inspanningen van bestuur en vrijwilligers, een stabiele organisatie overeind staat die voorziet in een duidelijke behoefte. Toekomstplannen? “Reken maar!”, aldus Klop. “Je zou het niet zeggen, maar in Zeewolde ligt het aantal minima boven het landelijk gemiddelde. Dat gaan we nog nauwkeuriger in kaart brengen met het project ‘Onder de radar’. Verder blijven we natuurlijk fanatiek als het gaat om goed gebruik van voedsel dat anders zou worden weggegooid. Genoeg uitdagingen!

Veenendaal benadrukt tenslotte dat ‘De Kostmand’ het niet alleen kan, en het gelukkig ook nooit alleen heeft hoeven doen. “We hebben het gevoel dat we gedragen worden door de Zeewolder bevolking. Giften groot en klein, originele acties, allemaal fantastisch! We kunnen niet zonder… Daarbij: de samenwerking met ‘belendende’ organisaties als de AKZ en MDF is altijd prettig en vruchtbaar geweest, en ook de altijd welwillende opstelling van de gemeente mag je gerust voorbeeldig noemen. En tot slot: onze trouwe ploeg vrijwilligers, onder aanvoering van Tiny Schor. Zo’n manager die het allemaal weet en oplost, die is goud waard.” Wordt de ‘verjaardag’ nog gevierd? “Zeker! Maar corona heeft een rem gezet op contact en ontmoeting. We moeten een eerder ingeplande gezellige avond helaas annuleren. Maar wat in ‘t vat zit verzuurt niet. Komend voorjaar zien we weer verder, want we willen allen gráág weer even zien en spreken, en vooral bedanken. Dat hoort, toch..?”